افزایش شیر مادر پس از سزارین یکی از دغدغه‌های مهم مادران تازه وارد به دنیای مادری است. این مقاله به بررسی راهکارهای مؤثر و علمی برای افزایش تولید شیر پس از زایمان سزارین می‌پردازد. از تغذیه مناسب و تکنیک‌های شیردهی گرفته تا استفاده از مکمل‌های طبیعی، همه و همه در این مقاله به طور جامع بررسی شده‌اند. برای کسب اطلاعات بیشتر و بهره‌گیری از توصیه‌های تخصصی، مطالعه ادامه مقاله از سایت دکتر نوری نسب متخصص زنان زایمان کرمان را از دست ندهید. این مقاله می‌تواند راهنمایی ارزشمند برای مادرانی باشد که به دنبال بهترین شروع برای نوزاد خود هستند.
چرا شیرمادر بعد از سزارین کم می‌شود؟
کم شدن شیرمادر دلایل مختلفی دارد. یکی از این دلایل داشتن استرس و اضطراب بالا مادر است و مادرانی که زایمان پراسترسی را تجربه می‌کنند تولید شیرشان به تاخیر می‌افتد. از دلایل دیگر میتوان به مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری که برشیردهی اثر می‌گذارد اشاره کرد. همچنین عمل‌های جراحی پیش از زایمان سزارین می‌تواند برکاهش تولید شیرمادر تاثیر گذارد.
به تاخیرافتادن شروع تولید شیربعد از زایمان سزارین یک اتفاق طبیعی است. طی چند روز اول پس از سزارین بدن شروع به تولید آغوز(مایع زرد رنگی که اولین غذای نوزاد است) کرده و حدود 2 الی 5 روز پس از تولد، آغوز باحجم کمی تولید می‌شود. اما پس از آن حجم شیرمادر افزایش می‌یابد.
راههای آمدن شیرمادر پس ازسزارین
1- بلافاصله بعد ازسزارین نوزاد را شیردهید.
در اولین ساعت بلافاصله پس از زایمان شیردهی را شروع کنید. اگر مادر بعد از سزارین تحت تاثیر بی حسی موضعی یا ایپدورال باشد در این صورت نوزاد در اتاق ریکاوری تغذیه شود. اما ممکن است به دلیل مشکلات پزشکی نتوانید فوراً شیردهی را انجام دهید، بنابراین از پزشک خود بخواهید نوزاد را به صورت پوست به پوست در آغوش بگیرید. و در هر زمان که ایمن بود نوزاد را شیردهی کنید. در چهار ساعت ابتدایی اگر نتوانستید شیردهی را انجام دهید از پمپ شیر استفاده کنید تا از پرشدن سینه جلوگیری کرده و تولید شیر را تحریک کند.
2- برای شیردهی ازهمراه خود یا پرستارکمک بگیرید.
شیردهی بلافاصله بعد از سزارین دشوار است. ممکن است به دلیل اتصال یک دست به IV نگه داشتن نوزاد برایتان کمی سخت باشد. برای شیردهی بهتر است از شریک زندگی، پرستاران یا مشاور شیردهی بیمارستان کمک بگیرید و در راحت‌ترین وضعیت شیردهی را انجام دهید. برای راحت‌تر شدن وضعیت به پهلو بخوابید تا در عین شیردهی بتونید کمی استراحت کنید. استفاده از بالش‌های اضافی کمک می‌کند تا شما و نوزاد در وضعیت راحت‌تری قرار بگیرید. همچنین می‌توانید ازتکنیک “فوتبال” برای قرار گرفتن در وضعیت راحت‌تر استفاده کنید.
بالش‌ها را پشت گردن و کمر، زیربغل و روی شکم قراردهید تا از کمر، گردن و محل زخم شما محافظت کند. همچنین یک بالش را زیر نوزاد قرار دهید تا به سینه تان نزدیک‌تر شود.
3- استرس و اضطراب را کاهش دهید.
کنترل استرس و اضطراب از مهم‌ترین راههای افزایش شیرمادر است. حالت روحی مادر تاثیر زیادی روی شیردهی دارد. برای مدیریت استرس و بهبود حال روحی می‌توانید تکنیک‌های آرام کردن ذهن مانند تنفس عمیق، موسیقی ملایم و استفاده از رایحه خوشبو برای کاهش استرس و آرام کردن محیط استفاده کنید.
4- به طورمکرر شیردهی را انجام دهید.
برنامه ریزی برای شیردهی، متناسب با بدن مادر و بدن نوزاد انجام می‌شود. شیردهی اگر زود و به طور مکرر انجام شود باعث افزایش و کیفیت شیر می‌شود. حداقل 8 تا 10 بار در طول 24 ساعت شیردهی را انجام دهید. بهتر است هر 1 تا 3 ساعت در طول روز و هر 4 ساعت در طول شب تغذیه کافی کودک را تضمین کنید. این کار موجب تحریک ترشح شیر توسط مادر می‌شود. البته بهتراست برای ساعات شیردهی متناسب با شرایط خودتان از پزشک متخصص مشورت بگیرید.
5- بعد ازسزارین تماس پوست با پوست داشته باشید.
تماس پوست به پوست در ساعت‌های اول پس از تولد نوزاد بسیار توصیه می‌شود. و به این ساعت‌ها “ساعت طلایی” می‌گویند. که در تنظیم دمای بدن، پایدار کردن ضربان قلب، شروع شیردهی و سطح قند خون نوزاد کمک زیادی می‌کند. قبل از زایمان، از تیم زایمان بخواهید بلافاصله پس از تولد نوزادتان را به صورت پوست به پوست در آغوش بگیرید. اما ممکن است با توجه به شرایط زایمان و ایمنی مادر و نوزاد این کار را نتوان انجام داد، می‌توانید از شریک زندگی خود بخواهید اینکار را انجام دهد.
6- هنگام درد از دارو استفاده کنید.
احساس درد شدید به طور غیر ضروری باعث اختلال در شیردهی می‌شود. برخی از داروها با شیردهی سازگاری دارند، بنابراین داروهای ایمن که توسط پزشک متخصص شما برای کاهش درد پس از سزارین تجویز شده است را طبق دستورالعمل مصرف کنید تا بدن را آرام کند و بتوانید روی بهبود شیردهی تمرکز کنید.
7- ازدادن مکمل به نوزاد خودداری کنید.
روزها و هفته‌های اوایل پس از سزارین از دادن مکمل‌هایی مانند: شیرخشک، آب و غیره به نوزاد خودداری کنید. استفاده از پستانک‌های مصنوعی باعث اختلال در شیردهی خواهد شد. نوزاد باید از شیر مادر تغذیه کند. از مضرات استفاده از مکمل‌ها برای نوزاد که باعث کم شدن تعداد دفعات شیردهی می‌شود میتوان به کاهش تحریک سینه برای تولید شیر اشاره کرد. نوزادانی که از مکمل‌ها استفاده می‌کنند با فاصله بیشتری شیر میخورند. برای رشد بهتر نوزاد بهتر از شیر مادر تغذیه کند. اما دربرخی موارد ممکن است به تشخیص متخصص زنان و زایمان با توجه به اینکه ایمن بودن مادر و کودک در اولویت قراردارد باید از مکمل‌ها برای تغذیه نوزاد استفاده شود.
8- ازمدت اقامت دربیمارستان استفاده کنید.
زایمان به روش سزاترین نسبت به روش طبیعی نیاز به اقامت بیشتری در بیمارستان دارد. بنابراین از این فرصت استفاده کنید و با کارکنان بیمارستان و تیم شیردهی تعاملات برقرار کنید. همچنین ازتجربه آن‌‌ها برای روش صحیح شیردهی و نکات پس از زایمان استفاده کنید تا هنگام بازگشت به خانه احساس اطمینان و راحتی بیشتری داشته باشید.
9- لباس مناسب شیردهی بپوشید.
بعد ازسزارین لباسی بپوشید که به محل زخم‌هایتان نچسبد. مهم است که پوست و سینه مادر دسترسی آسان داشته باشد. از سوتین‌های مخصوص شیردهی، لباس‌های گشاد و راحت، لباس‌های زیر بعد از زایمان ولگینگ‌های بارداری با کمربلند گزینه مناسبی برای شیردهی و احساس راحتی مادر هستند.
10- روش صحیح شیردهی را یاد بگیرید.
روش صحیح شیردهی درافزایش شیر تاثیر زیادی دارد. صاف نشستن و تکیه دادن پشت خود می‌تواند به نوزاد کمک کند تا نوزاد را راحت‌تر در آغوش بگیرید. و دچار آسیب‌های فیزیکی مانند کمر درد و گردن درد نشوید. روش صحیح شیردهی را بهتر است در بیمارستان توسط پزشک متخصص و تیم شیردهی آموزش ببنید. اما در حالت کلی به دو نکته مهم میتوان توجه کرد که عبارتند از:
- اطمینان پیدا کنید نوک پستان در دهان نوزاد قراردارد و نوزاد به خوبی شیر می‌خورد.
- نوزاد درحالت راحتی برای گرفتن پستان باشد.
11- شیرخودتان را با دست بدوشید.
این کار می‌تواند تولید شیر را افزایش دهد. علاوه براین کمک می‌کند اگر از نوزاد خود به هر دلیلی جدا شدید از این روش برای تغذیه نوزاد استفاده کنید.
برای دوشیدن شیرخودتان ، سینه را به آرامی ماساژداده تا جریان شیرتحریک شود. پس از آن به شکل حرف “C” دست خود را دور سینه قرار دهید و به آرامی فشار وارد کنید . بافت سینه را به سمت دیواره سینه فشار دهید. از خارج هاله نوک سینه شروع کرده و انگشتان را به سمت نوک سینه حرکت دهید.
سخن پایانی
زایمان به روش سزارین نسبت به روش طبیعی با مشکلات شیری دهی بیشتری مواجه است. اما با رعایت نکات آورده شده در این مقاله سعی کرده‌ایم به افزایش شیردهی مادر بعد از سزارین کمک کنیم. اگر با رعایت این نکات به نتیجه مطلوب نرسیدید، توصیه می‌شود حتما با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
