همه اطرافیان در طول دوره بارداری از زیبایی، شادابی و هیجان مادر صحبت می کنند. اما این چیزی نیست که خود فرد غالب اوقات احساس می کند. طوری که ظاهر مادر در بارداری به نظر می رسد و احساس واقعی فرد می تواند در افراد مختلف به شدت متفاوت و حتی متضاد باشد و این موضوع کاملا عادی است. هر خانم تجربه و مسیر متفاوتی را در دوره بارداری خود طی می کند. اما بین تمام این تفاوت ها و تضادها، نقطه اشتراکی که باید به آن توجه شود، این است که تمامی خانم های باردار باید مراقبت های دوران بارداری را جدی بگیرند و به سلامت و آرامش روانی، ذهنی، فیزیکی و جسمی خود توجه ویژه داشته باشند. در واقع سلامت روانی و جسمی مادر در دوره بارداری بر هر چیزی اولویت دارد. هرچند بسیاری از تصورات اشتباه مثل اینکه گفته می شد، باید به جای دو نفر غذا بخورید و غیره منسوخ شده اما بدانید که همچنان نکات و جزییاتی وجود دارد که باید به عنوان یک خانم باردار از آن ها پیروی کنید. در این مقاله تلاش شده تا نحوه درست مراقبت و حفظ سلامت مادر و کودک از زبان پزشک متخصص زنان و زایمان، دکتر نسیم نوری نسب برای بانوانی که در در دوران حاملگی هستند بیان شود. پس چنانچه برای بارداری برنامه ریزی می کنید و یا هم اکنون حامله هستید، نکات گفته شده در این مقاله را از دست ندهید.
خود مراقبتی در دوران بارداری
برای بیشتر مادران بسیار سخت است که بخواهند، بیش از حد مراقب خود باشند و یا عادت های خود را به یک باره تغییر دهند. حتی بسیاری از افراد تصور غلطی نسبت به خود مراقبتی دارند. عده گمان می کنند، خود مراقبتی یعنی صبح خیلی زود همزمان با طلوع آفتاب، تمرینات یوگا انجام دهند و یا رژیم های غذایی عجیبی را دنبال کنند. اما چنین نیست. این موارد تصاویر اشتباهی هستند که به دنبال تعاریف غلط در ذهن ما نقش بسته اند. دکتر نسیم نوری نسب، در این مقاله بهترین، مهم ترین و در عین حال راحت ترین نکات مراقبتی در دوران بارداری را در اختیار شما قرار می دهند.
شما مجبور نیستید عادات و سبک زندگی خود را یک دفعه تغییر دهید. هر چند به دلیل تغییر شرایط، باید یک سری نکات را برای سلامت خود و کودکتان رعایت کنید، اما هدف سلامت شماست نه اذیت و آزارتان. خانم ها باید آرام و پیوسته این عادات را در زندگی خود جای دهند. چنانچه احساس کردید به هدف مورد نظر نرسیده اید و یا تغییر مورد نظر برای شما مفید نبوده، بدانید که حتما هدف خود را خیلی کمال گرایانه تعریف کرده اید.
اهمیت خود مراقبتی در دوران بارداری:
بر اساس مطالعات انجام شده توسط محققان و دانشمندان، رعایت نکات مراقبتی دوران بارداری ، هم در بلند مدت وهم در کوتاه مدت ، اثرات مثبت جسمی، شناختی، عاطفی و رشدی برای کودک به همراه دارد. این اثرات مثبت تنها متعلق به کودک نیست بلکه باعث حال خوب و انژی بالای مادر هم می شود. به این صورت که مادرانی که خود مراقبتی دوران بارداری را رعایت می کنند، با احتمال بسیار کمتری درگیر افسردگی های شدید بعد از زایمان می شوند و در آینده ارتباط بهتر و قوی تری با فرزندشان در تمامی سنین خواهند داشت.
شروع خود مراقبتی:
برای شروع مراقبت های دوران بارداری باید نکات زیر را بدانید:
- تصورات واقع بینانه و منطقی از عملکرد خود داشته باشید و چک لیست خود را منطقی و عاقلانه بنویسید.
- پیشرفت و عملکرد خود را زیر نظر داشته باشید ولی برای انجام هیچ یک از نکات، خودتان را ملزم نکرده و بیش از حد به خود فشار نیاورید. به عبارتی دست از قضاوت وسرزنش کردن خودتان بردارید.
- در نظر داشته باشید که تغییرات شما باید آهسته و پیوسته باشند نه یک باره و هیجانی.
- اینکه زایمان طبیعی دارید یا سزارین، دلیل منطقی برای صثرف نظر از خود مراقبتی نیست، فارغ از نوع زایمانی که توسط دکتر زایمان خوب در کرمان برای شما در نظرگرفته شد، برای با مشورت او، مراقبت های دوران بارداری را شروع کنید.
مراقبت های دوران بارداری:
- خوب بخوابید و خوب استراحت کنید.
اهمیت استراحت کافی، بیش از حد تصور است. برخی از فواید استراحت کافی عبارتند از :
- خواب خوب بر احساسات، عملکرد ذهنی ، قدرت تمرکز و همینطور میزان انرژی شما در طول روز بسیار اثرگذار خواهد بود.
- با خواب کافی می توانید میزان استرس و نگرانی خود را کنترل کنید.
- قادر خواهید بود روابط فردی خود را بهتر و درست تر مدیریت کنید.
- تغذیه در دوران بارداری :
- مصرف خوراکی های مغذی و مایعات زیاد را فراموش نکنید. دقت داشته باشید که تمامی مواد مغذی و ویتامین های لازم بدن خود را دریافت می کنید تا بدن شما انرژی لازم را داشته و رشد جنین تان به خوبی پیش برود.
- تحت هیچ شرایطی، هیچ وعده غذایی را حذف نکنید. اینکه به جای یک وعده غذایی، خوراکی ها و اسنک های مختلف بخورید، اشتباه ترین تصمیم ممکن است.
- جنین برای رشد خود به انواع ویتامین ها، مواد معدنی و مغذی نیاز خواهد داشت. به همین دلیل سعی کنید سبد غذایی خود را تا جای ممکن گسترش دهید و غذاهای متنوعی بخورید.
- مصرف سبزیجات، مواد غذایی با پروتئین بالا ، چربی سالم ، کربوهیدرات و قند کم برای مادران بسیار حائز اهمیت است.
سخت نگیرید و اگر هوس همبرگر کردید، یک همبرگر سفارش دهید و میل کنید. تنها چیزی که باید نگران آن باشید این است که آیا تمامی ویتامین ها و مواد مغذی را دریافت می کنید یا خیر. نه اینکه نگران اضافه وزن و کالری خوراکی های خود باشید.
معمولا در سه ماهه اول، خانم ها به دلیل حالت تهوع و استفراغ در خوردن غذاهای مختلف مشکل دارند و کمی عادات غذایی شان متفاوت خواهد شد. نگران این موضوع نباشید و بدانید که بسیار شایع و مرسوم است . نوزاد شما در این دوره سالم و سلامت خواهند ماند و خطری او را تهدید نمی کند. تنها باید تحت نظر پزشک زنان و زایمان خوب در کرمان باشید و مرتبا با او در مورد شرایط و وضعیت خود صحبت کنید.
مواد غذایی که برای خانم های باردار ممنوع است:
هرچند گفته شد که باید سعی کنید انواع خوراکی ها را در رژیم خود داشته باشید اما مصرف بعضی از آن ها را باید هر چه سریع تر قطع کنید. این مواد غذایی شامل:
- پنیر های نرم .
- غذاهای دریایی خام.
- غذاهای صنعتی که از پیش اماده اند.
- هر غذایی که تخم مرغ خام دارد؛ چرا که حاوی باکتری هایی است که می تواند شانس زایمان زودرس، آسیب به سلامت نوزاد و یا سقط جنین را در شما بالا ببرد.
مصرف مواد غذایی زیر را حتما در نظر داشته باشید :
- گوشت هایی که چربی کمی دارند.
- انواع میوه ها.
- سبزیجات مختلف.
- نان های سبوس دار.
- لبنیات کم چرب.
به گفته بهترین متخصص زنان و زایمان در کرمان، فراموش نکنید که داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل به شما کمک می کند تا مواد مغذی مورد نیاز خود که بیشتر از قبل از بارداری به آن ها نیاز دارید مانند کلسیم، آهن و اسید فولیک را دریافت کنید.
مصرف آب کافی در دوران بارداری:
- همانطور که بالاتر اشاره شد، مصرف مایعات فراوان اهمیت بالایی دارد. هر خانم باردار باید حداقل روزانه 2 لیتر آب بنوشد.
- کم آبی بدن مادر می تواند اثرات منفی بسیار بدی بر سلامت و رشد کودک داخل شکم او داشته باشد و همین موضوع اهمیت این مسئله را چندین برابر می کند.
- علاوه بر آن، نوشیدن مایعات می تواند به رفع یبوست و احساس خستگی در طول روز هم کمک شایانی کند و تا حد زیادی مانع از ابتلا به فونت های ادراری شود.
- چناچه آب خوردن را دوست ندارید و یا عادت به مصرف زیاد مایعات ندارید، پیشنهاد می شود با تهیه بطری هایی که اندازه گیری دارند و به راحتی قابل حمل هستند، میزان آب مصرفی خود را کنترل کنید.
- منتظر نباشید تا احساس تشنگی کنید تا کمی آب بنوشید. تشنگی به معنی کم آبی است.
- چناچه در فصول گرم باردار هستید و یا فعالیت فیزیک زیادی دارید، اهمیت این موضوع چندین برابر می شود.
- فعالیت روزانه داشته باشید :
با بهترین متخصص زنان و زایمان کرمان در رابطه با این موضوع صحبت کنید. او می تواند بهترین مشاوره را در این زمینه به شما ارائه کند و مناسب ترین فعالیت ها را برایتان در نظر بگیرد.
یکی از عواملی که بر فعالیت شما در دوران بارداری اثر خواهد داشت ، شدت و میزان فعالیت های بدنی شما پیش از بارداری است. برای مثال اگر ورزشکار باشید و ورزش بخش مهمی از فعالیت های روتین و روزمره شما باشد ، بی شک میزان ورزش و فعالیت فیزیکی شما با فردی که ماهی یک بار هم ورزش نمی کرده متفاوت است. اما فارغ از این مسئله این که روزانه تایمی را برای انجام فعالیت فیزیکی در نظر بگیرید ، می تواند بر روحیه و آرامش روانی ، میزان استرس و نگرانی شما اثرگذار باشد.
- برای خودتان وقت بگذارید:
- با دوستان و بستگانی که احساس نزدیکی و صمیمیت دارید در ارتباط باشید و با هم وقت بگذرانید.
- فراموش نکنید که حتما فعالیت ها و کارهایی که انرژی و حس خوبی به شما می دهند را انجام دهید و از علایق خود فاصله نگیرید. حتما برای خودتان وقت بگذارید و به خود برسید.
- اگر می توانید سعی کنید کمی از زمان خود را در طبیعت باشید.
- موزیک مورد علاقه تان را گوش دهید.
- کتاب بخوانید. می توانید پیش از تولد فرزند خود در مورد تربیت و نحوه ارتباط گرفتن با کودک آموزش ببینید و خود را برای این مسئولیت بیش از پیش آماده کنید.
البته به پیشنهاد دکتر خوب زایمان کرمان، توجه داشته باشید که بیش از حد برای روز خود برنامه ریزی نکنید، چرا که انجام ندادن کارهایی که برای انجام آن ها برنامه داشتید، می تواند باعث حس سرخوردگی در شما شود.
اهمیت پیروی از این موارد در این است که رعایت این نکات می توانند تا حد زیادی سلامت و آرامش روانی و ذهنی شما را فراهم کنند.
کلام آخر :
چنانچه قصد بارداری دارید و یا هم اکنون باردار هستید، اهمیت مراقبت های دوران بارداری را به هیچ وجه کم و بی ارزش ندانید. با متخصص زایمان خود صحبت کرده و نکات مورد نظر او را، به خوبی دنبال کنید تا از سلامت کودک و خودتان اطمینان داشته باشید. اما فراموش نکنید که مهم ترین نکته سلامت روان شماست. پس در طی این دوره آرامش خود را حفظ کنید و از تنش دور باشید و بدانید که در این نه ماه هیچ چیزی مهم تر از سلامت شما و جنین تان نیست.