بیماری التهابی لگن یک عفونت شدید در دستگاه تناسلی زنان است که عمدتاً به وسیله باکتریهایی مانند کلامیدیا و گونوره ایجاد میشود. این بیماری میتواند به لولههای فالوپ ، تخمدانها و رحم آسیب برساند و در صورت عدم درمان مناسب ، به عوارض جدی مانند نازایی و درد مزمن لگن منجر شود.
علائم آن شامل درد در ناحیه پایین شکم ، تب ، ترشحات غیرطبیعی و درد هنگام مقاربت است. برای درمان PID ، معمولاً از آنتیبیوتیکها استفاده میشود و در موارد شدیدتر ، ممکن است نیاز به جراحی باشد. دکتر نسیم نوری نسب ، متخصص زنان و زایمان خوب در کرمان ، میتواند در تشخیص و درمان این بیماری به بیماران کمک کند.
بیماری التهابی لگن چیست؟
بیماری التهابی لگن (Pelvic Inflammatory Disease یا PID) نوعی عفونت خطرناک در سیستم تولید مثل زنان است که شامل قسمت تحتانی رحم ، لولههای فالوپ و تخمدانها میشود. این بیماری ممکن است 5 درصد زنان را درگیر مخاطرات خود کند.
علت بیماری عفونت لگن
این نوع بیماری که یک اپیدمی خاموش به شمار می رود به طور عمده توسط عفونتهای باکتریایی مانند عفونت های سوزاک ، کلامیدیا و گونوره ایجاد میشود که از طریق تماس جنسی محافظت نشده وارد منتقل میشوند.
این باکتریها ابتدا در واژن و دهانه رحم عفونت ایجاد میکنند و سپس میتوانند به اعضای داخلی دستگاه تولید مثل گسترش یابند. همچنین ، عوامل دیگر مانند استفاده از ابزارهای داخل رحمی (IUD) ، جراحیهای لگنی و سقط جنینهای غیربهداشتی نیز میتوانند به عنوان علل غیرجنسی PID شناخته شوند. هرگونه آسیب به بافتهای داخلی دستگاه تولیدمثل میتواند به عفونت و التهاب منجر شود.
علائم بیماری التهاب لگن
علائم این بیماری میتوانند متفاوت باشند و در برخی موارد ممکن است بسیار خفیف یا حتی به طور کامل بدون هیچ علامتی باشند. در ادامه برخی از این موارد را شرح می دهیم:
- درد شدید در ناحیه پایین شکم و لگن
- ترشحات واژینال غیرعادی که ممکن است بوی بد داشته باشد
- درد هنگام ادرار یا مقاربت جنسی
- تکرر ادرار
- خونریزیهای غیرطبیعی بین دورههای قاعدگی
- خستگی عمومی
- در موارد شدیدتر علائم سیستمیک مانند تب بالا و لرز
عواملی که خطر ابتلا به بیماری التهاب لگن را دوچندان میکنند
چندین عامل میتوانند خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن را افزایش دهند. از جمله :
- داشتن چندین شریک جنسی
- عدم استفاده از روشهای محافظتی مانند کاندوم
- سابقه قبلی ابتلا به PID یا سایر عفونتهای مقاربتی
- استفاده از ابزارهای داخل رحمی (IUD) بهخصوص در هفتههای اول پس از قرار دادن
- داشتن رابطه جنسی در سنین نوجوانی یا اوایل بلوغ (معمولا زیر 25 سال)
- انجام سقط جنینهای غیر بهداشتی
- شستشوی واژن
- مصرف مواد مخدر
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف
عوارض بیماری التهابی لگن چیست؟
بیماری التهابی لگن میتواند عوارض جدی و طولانیمدتی داشته باشد ، بهویژه اگر به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود. یکی از عوارض شایع PID ناباروری است ، چرا که عفونت میتواند به لولههای فالوپ آسیب برساند و آنها را مسدود کند.
بارداری خارج از رحم (اکتوپیک) نیز یکی دیگر از عوارض جدی است ، که در آن تخمک بارور شده خارج از رحم ، معمولاً در لولههای فالوپ ، قرار میگیرد که میتواند به خونریزیهای شدید و حتی تهدید زندگی منجر شود.
درد مزمن لگنی که میتواند ماهها یا سالها ادامه یابد و یا ایجاد آبسههای لگنی و لوله تخمدان که نیاز به مداخلات جراحی دارند. به گفته دکتر نسیم نوری نسب متخصص زنان و زایمان ماهر کرمان ، در موارد شدید این بیماری ، عفونت ممکن است به سراسر بدن گسترش یابد و باعث سپسیس شود که یک وضعیت بسیار خطرناک و تهدید کننده زندگی است.
تشخیص عفونت لگنی از چه راه هایی امکان پذیراست؟
لازم است بدانید در خصوص شناسایی این نوع بیماری آزمایش خاصی موجود نیست که قادر به تشخیص دقیق آن باشد اما به طور کلی تشخیص بیماری التهابی لگن معمولاً شامل ترکیبی از معاینه لگن ، بررسی سوابق پزشکی و آزمایشهای تشخیصی است.
معاینه لگنی توسط پزشک به بررسی هرگونه حساسیت ، درد یا غیرطبیعی بودن در ناحیه لگن کمک میکند. آزمایشات آزمایشگاهی شامل تستهای خون برای بررسی علائم عفونت مانند افزایش تعداد گلبولهای سفید و آزمایشات ادرار برای شناسایی باکتریهای عامل عفونت است.
تصویربرداری از لگن ، مانند سونوگرافی ترانسواژینال ، میتواند به تشخیص وجود آبسه یا دیگر تغییرات در ساختار دستگاه تولیدمثل کمک کند. در مواری که علت بروز علائم مشخص نبود ، لاپاراسکوپی به عنوان یک روش جراحی کمتهاجمی و نمونه برداری آندومتر ممکن است برای بررسی دقیقتر و تأیید تشخیص لازم باشد.
درمان بیماری PID از چه راه هایی امکان پذیر است؟
درمان اولیه بیماری عفونت لگن معمولاً با تجویز آنتیبیوتیکهای خوراکی یا تزریقی آغاز میشود تا عفونت باکتریایی را مهار کند. ترکیبی از آنتیبیوتیکها معمولاً برای پوشش دادن به طیف گستردهای از باکتریهای احتمالی عامل عفونت تجویز میشود.
اگر علائم شدید باشند یا درمان خوراکی مؤثر نباشد ، بستری شدن در بیمارستان و دریافت آنتیبیوتیکهای وریدی ممکن است ضروری باشد. درمان شریک جنسی نیز برای جلوگیری از بازگشت عفونت اهمیت بالایی دارد ، حتی اگر شریک جنسی بدون علائم باشد. علاوه بر این ، بیمار باید از فعالیتهای جنسی تا پایان دوره درمان و تأیید بهبودی کامل خودداری کند.
به خاطر داشته باشید برای جلوگیری از ابتلای مجدد به عفونت های جنسی STIشریک جنسی باید تحت نظر و یا درمان باشد. در مواردی که عفونت منجر به آبسههای بزرگ یا پیچیدگیهای دیگر شده باشد ، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن آبسه یا ترمیم بافتهای آسیب دیده باشد.